انتخاب روغن موتور مناسب برای ماشین امری حیاتی است. اما قبل از این‌که بخواهیم بدانیم چه روغن موتوری انتخاب کنیم اگر موافق باشید می‌خواهیم باهم کمی در مورد روغن موتور بیشتر بدانیم. این اطلاعات در نگاه اول تخصصی به‌نظر می‌آیند اما دانستن آن‌ها خالی از لطف نیست.
سوال اساسی این است که:
روغن موتور از چه موادی تشکیل می‌شود؟
روغن موتور از دو بخش تشکیل شده است
1- روغن پایه (Lube – cut)
2- مواد افزودنی (Additive)
اما آیا می‌دانید روغن پایه و مواد افزودنی چگونه درست می‌شوند؟
چرا باید جواب این سوال را بدانیم؟! چون با دانستن جواب این سوال باعث می‌شود از کلاه گشادی که همیشه سرمان می‌رود جلوگیری کنیم.
اما روغن‌هایی که در بازار ایران و کل دنیا وجود دارند از دوحالت خارج نیستند:
1) تهیه شده از مواد دست اول (نفت خام و روش‌های شیمیایی)
2) تهیه شده از مواد دست دوم و یا روغن تصفیه
که در بحث‌های قبلی به این موضوع به صورت تخصصی پرداختیم.
اما کلاه گشاد این است که مسلما روغن‌های دست دو یا به اصطلاح بازار، روغن‌های تصفیه از نظر کیفیت بسیار پایین‌تر از روغن‌های دست اول هستند. راه حل چیست؟ چگونه روغن‌های دست اول و دوم را تشخیص دهیم؟
در نگاه اول، شاید این کار امری تخصصی به نظر بیاید. اما می‌خواهیم یک راه حل ساده به شما پیشنهاد کنیم و آن استفاده از برند‌های معتبر و شناخته شده است که می‌توان با یک جستجو ساده در اینترنت متوجه این نکته شد. مسلما برندهایی وجود دارند که از نظر ظاهری بسیار فریبنده هستند ولی با استفاده از روغن‌های تصفیه شده ساخته شده‌اند. و یا برندهایی که در بازار جهانی بسیار محبوب و با کیفیت هستند ولی در بازار ایران شناخته شده نیستند.
در این بین نباید از روغن‌های تقلبی که اخیرا کارگاه‌های خانگی به تولید آن‌ها مشغول هستند، غافل شد.
حالا که فهمیدیم روغن‌ها از چه موادی درست می‌شوند بهتر می‌توانیم تصمیم گیری کنیم. اما تنها دو گام دیگر تا تصمیم گیری نهایی وجود دارد.
مهم‌ترین گام‌های انتخاب روغن موتور، انتخاب روغن بر اساس سطح کیفیت و غلظت مناسب ماشین شما است. این عوامل بر روی قیمت روغن موتور تاثیر می‌گذارد.
پس بیاید گذری کوتاه در دنیای غلظت و سطح کیفیت روغن‌ها بزنیم.
غلظت یا گرانروی یا گرید یا ویسکوزیته چیست؟
مقاومت در برابر جاری شدن را غلظت می‌گویند. مثلا عسل چون در برابر جاری شدن در مقایسه با آب که مقاومت کم‌تری دارد غلظت بیشتری دارد و می‌گوییم عسل ویسکوزیته بالا و آب ویسکوزیته پایینی دارد.
اما دما چه تاثیری بر غلظت یا ویسکوزیته دارد؟
تاثیر دما بر غلظت یا ویسکوزیته غیر مستقیم و معکوس است، طوری که با افزایش دما غلظت کاهش و با کاهش دما غلظت افزایش می‌یابد. غلظت روغن‌های موتور مثل هر چیز دیگری دارای یک استاندارد و متر بین المللی بنام Society Automotive Engineers (انجمن مهندسین خودروی آمریکا) یا به اختصار درج شده روی قوطی‌های روغن به صورت SAE و عدد آن بین 0 تا 60 است.
هرچه به عدد صفر نزدیک‌تر شویم روغن غلظت کمتر و یا شل و هرچه به 60 نزدیک شویم روغن سفت‌تر است.
روغن موتورها بصورت Mono Grade (تک درجه) و Multi Grade (چند درجه) هستند که با گذشت زمان و پیشرفت موتور ماشین‌ها استفاده از روغن‌های تک درجه منسوخ شده است ودر حال حاضر فقط در مناطق سردسیر و یا گرمسیر که اختلاف دمایی در طول سال ندارد و همچنین برای استفاده‌های صنعتی و سرریز کردن روغن موتور از آن‌ها استفاده می‌شود.
اما بهتر است اگر میخواهید روغن موتور خود را تکمیل (فول) کنید، از روغنی که در موتورتان وجود دارد، استفاده کنید.
روغن‌های چند درجه این قابلیت را دارند که در درجه دماهای مختلف خود را با شرایط وقف می‌دهند.
یعنی در فصول گرم سال خود را سفت‌تر و در فصول سرد سال خود را شل‌تر می‌کنند. بر روی روغن‌های چند درجه حرف W درج که از اول کلمه winter به معنای زمستان گرفته شده است. در واقع غلظت روغن در فصول سرد سال را نشان می‌دهد که با توجه به این‌که 80 درصد ساییدگی قطعات متحرک موتور در مرحله استارت یعنی در مرحله‌ای که موتور سرد است، رخ می‌دهد که باعث می‌شود در لحظه استارت اولیه، روغن به همه جای موتور پمپاژ و روانکاری بصورت کامل انجام شود و این نکته بسیار مهمی است.
نوبت به مرحله آخر انتخاب روغن موتور مناسب خودرو شما رسیده است. موتورها بر اساس سال ساخت و مدل‌های مختلف آن‌ها سطوح کیفی مناسب خود را می‌خواهند. دانستن این مورد هم بسیار ساده است و شما می‌توانید با مراجعه به دفترچه خودرویی ماشین خود، از این موضوع مطلع شوید. شاید برای‌تان جالب باشد که بدانبد این سطح کیفی‌های مختلف بر چه اساس تولید و نام گذاری می‌شود.
American Petroleum Institute (انجمن نفت آمریکا) که به‌طور اختصار روی قوطی‌های روغن موتور بصورت API درج شده است. اما در جلوی API حروفی به چشم می‌خورد که روغن‌های موتور را به دو گروه S که مخفف Service، روغن موتور بنزینی و C که مخفف Commercial، روغن موتور دیزلی تقسیم‌بندی کرده است.
اما حرف بعد از S و C هم وجود دارد که در خودروهای بنزینی از A تا N و در خودروهای دیزلی از A تا I هستند.
تفاوت آن‌ها طبق حروف الفبای انگلیسی است و هرچه به حروف آخر الفبا نزدیک شود، یعنی کیفیت روغن بهتر، تکنولوژی پیشرفته‌تر و سال ساخت آن‌ها جدیدتر است. مثلا SG از SL کیفیت پایین‌تری دارد و SG مناسب ماشین‌های قدیمی‌تر و SL مناسب خودروهای جدیدتر است. البته منظور از قدیمی یا جدید بودن ماشین مربوط به تکنولوژی سال ساخت موتور است و نه سال تولید ماشن. مثلا تکنولوژی خودروی پژو پارس که در سال 98 تولید می‌شود مربوط به سال 80 است.
گفتیم که با مراجعه به دفترچه خودرو می‌توانیم نوع سطح روغن پیشنهادی ماشین خود را متوجه شویم اما این نکته را بدانید که فقط باید روغن توصیه شده و یا سطح کیفی بالاتر برای خودروتان استفاده کنید و از سطوح پایین‌تر پرهیز کنید چون در غیر این‌صورت موتور حتما دچار آسیب خواهد شد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.